Genoomfokwaarde voor osteochondrose
DNA-predicaat osteochondrose (D-OC)In 2016 introduceerde het KWPN de genoomfokwaarde voor osteochondrose, die de genetische aanleg van het paard weergeeft ten opzichte van de actuele KWPN-populatie. In combinatie daarmee is een predicaat ontwikkeld voor paarden die gemiddeld of beter dan gemiddeld vererven voor wat betreft osteochondrose. Dit predicaat wordt het D-OC-predicaat genoemd en wordt afgegeven aan paarden met een genoomfokwaarde OC hoger dan 95.
Vragen en antwoorden over D-OCAanvragen
Via Mijn KWPN kunt u een aanvraag doen voor het DNA-predicaat osteochondrose (D-OC). De enige voorwaarden zijn dat u, als aanvrager, lid moet zijn van het KWPN en dat de paarden op uw naam geregistreerd moeten zijn. U kunt voor meerdere paarden tegelijk een aanvraag indienen en ook direct een WFFS-test aanvragen.
Het resultaat van de DNA-test zal een genoomfokwaarde voor OC zijn (GFW OC).
Genoomfokwaarde-onderzoek aanvragenKosten
- KWPN-paard: €154,75 (incl. 21% BTW).
- Voor niet van oorsprong KWPN-geregistreerde paarden geldt een toeslag van €101,55 (incl. 21% BTW). Deze toeslag vervalt indien het paard in het KWPN-stamboek is ingeschreven.
De praktijk
De DNA-test kan worden uitgevoerd met behulp van een haarmonster, dat de veulencontroleur gelijk afneemt tijdens het schetsen en eventuele chippen van het veulen. Voor de meeste oudere paarden geldt dat het KWPN al beschikt over een haarmonster in het archief. Na aanmelding van het paard voor de DNA-test wordt het haarmonster opgezocht. Mocht een haarmonster niet meer voorradig zijn dan wordt er contact met u opgenomen om de verdere procedure met u te bespreken.
Het streven is om de uitslag 4 tot 6 weken na het aanleveren van de haren te kunnen melden. U ontvangt van ons een mail wanneer de uitslag te raadplegen is in MIJN KWPN. Wanneer u daar inlogt kunt u vervolgens het betreffende paard aanklikken, in het menu ziet u onder ‘acties’ de optie ‘Download document: Genoom fokwaarde OC (DNA-test)’.Wanneer u hierop klikt kunt u de uitslag inzien en het eventueel opslaan en/of uitprinten. Paarden die een genoomfokwaarde OC hebben hoger dan 95, krijgen het predicaat D-OC toegekend. Dit gebeurt automatisch, u hoeft hier zelf geen actie voor te ondernemen. En stel u heeft bijvoorbeeld een keurmerrie, dan zal deze ook automatisch ‘elite’ worden nu het predicaat D-OC is behaald.
Toepassing
Sinds de introductie van het D-OC predicaat moeten rijpaardhengsten die voor de tweede bezichtiging worden aangeboden, voorzien zijn van een genoomfokwaarde voor OC. Tevens zullen ze röntgenologisch onderzocht moeten zijn op hun straalbeen en spat. In 2023 is de PROK-vereiste opnieuw ingevoerd, wat inhoudt dat met ingang van het hengstenselectietraject 2023/2024 de hengsten vóór de 2e bezichtiging moeten voldoen aan de PROK-vereisten zoals omschreven in het veterinaire reglement. Tevens wordt de huidige D-OC predicaateis behouden, waarbij de (her)keuringscommissie bij wijze van uitzondering, een hengst met een genoomfokwaarde van 95 of lager voor osteochondrose kan goedkeuren mits naar het oordeel van de hengsten(her)keuringscommissie ruimschoots compensatie aanwezig is. De PROK-beoordeling moet dan zonder uitzondering goed zijn.
Voor merries geldt dat eigenaren zowel het PROK-predicaat (op basis van röntgenfoto’s) als het D-OC predicaat kunnen inzetten om het elitepredicaat te verkrijgen. Register A-merries die voorlopig keur zijn of worden, kunnen – indien zij voldoen aan de eisen voor aanleg (IBOP, EPTM of sportpredicaat) – met behulp van het D-OC- of PROK-predicaat definitief keur te worden. Het predicaat PROK (Project Röntgenologisch Onderzoek KWPN) wordt uitgegeven aan KWPN-paarden die voldoen aan de röntgenologische eisen van het stamboek. De foto’s kunnen gemaakt worden vanaf 1 september in het jaar dat het paard 2 wordt (voor merries geldt in 2024 nog een overgangsregeling en geldt de datum van 1 april).
Bij gebruik van het D-OC predicaat moet nog wel voldaan worden aan de röntgenologische normen voor straalbeen en spat, tenzij de vader al voldaan heeft.
Voordelen D-OC
Het DNA-onderzoek voor de genoomfokwaarde kan al bij het veulen worden gedaan en is gericht op de erfelijkheid: in hoeverre heeft het paard aanleg om OC door te geven aan de nakomelingen? De uitslag van de DNA-test, de genoomfokwaarde (GFW OC), is tot driemaal betrouwbaarder voor fokkerijdoeleinden dan het PROK-onderzoek voor de OC-onderdelen. Dit komt omdat de DNA-test direct met het DNA uitgevoerd wordt en dus meer zegt over de fokkerij-eigenschappen (vererving) van een paard. Een belangrijk verschil met PROK is dat een fokker dus in een veel eerder stadium weet hoe het zit met de OC-vererving van zijn paard.
Voor de fokkerij in het algemeen is het een groot voordeel dat de OC-fokwaarde voor niet alleen de merries, maar ook met name jonge hengsten nu in een veel eerder stadium kan worden berekend. Voorheen werden deze fokwaarden voor hengsten berekend op basis van het nakomelingenonderzoek OC, nu op basis van DNA-analyse die meteen al een uitspraak doet over hun OC-vererving. Deze informatie is maar liefst vier jaar eerder bekend voor de fokkers dan in het geval van het eerder gehanteerde nakomelingenonderzoek. De D-OC fokwaarde van hengsten vindt u in de KWPN Database onder ‘genetisch profiel’.
Meer informatie