Voor eigenaresse Yvonne Copal is Tuschinski-dochter Anne een ‘once-in-a-lifetime’ paard. Maar ze overtuigde niet alleen haar eigen amazone; vanaf driejarige leeftijd tot en met de Grand Prix wist ze ook anderen keer op keer te imponeren. Haar nakomelingen nemen het stokje van de inmiddels twintigjarige Anne feilloos over. Twee zonen van de merrie zijn succesvol op het allerhoogste niveau.

Sportgenen liggen verankerd in de sterk verervende moederlijn van Anne. Haar moeder is de preferentie prestatiemerrie Rinoeska (v.Havidoff), die ook het Grand Prix-paard Binoeska bracht. Deze volle zus van Anne schreef onder Tom Verhoeven internationale overwinningen in de Grand Prix U25 op haar naam. Met Jessica Poelman liep eveneens volle zus Enouska bij de Junioren. De familie Verhagen uit Sint-Oedenrode fokte jarenlang succesvol met deze moederlijn. Daar maakte Yvonne Copal voor het eerst kennis met haar oogappel Anne. “Mijn vader wilde investeren in een aantal goede veulens”, begint Yvonne. “Ik werkte bij Ad Valk, waar ik onder andere Tuschinski onder het zadel had. Op de afstammelingenkeuring van Tuschinski gaf mijn vader bij Ad aan dat hij een veulen zocht. Ad tipte ons Anne. Ze was op stal niet direct een eyecatcher, maar eenmaal in beweging viel ze meteen heel erg op. Ze was een smal, hoogbenig en langgelijnd veulen. Ze kon heel sterk bewegen, met veel afdruk en kracht. Op de afstammelingenkeuring van Tuschinski kochten we toen nog een veulen: Avanti.” Jo Copal deed een goede investering met zijn twee Tuschinski-veulens. Niet alleen Anne liep later Zware Tour, ook Avanti was onder de Amerikaanse Elisabeth Ball succesvol in de internationale Grand Prix.

Succes als jong paard
Op driejarige leeftijd maakte het publiek voor het eerst kennis met de indrukwekkende Anne. Op de Centrale Keuring van de regio Noord-Brabant in Veghel liep ze in de kopgroep, ook op de NMK eindigde de merrie in de top 10. De VSN-trofee volgde, daar liep ze wederom in de top mee. “Anne werd ziek in de opfok, waardoor we haar een jaar eerder ophaalden dan gepland was. Ze heeft toen bij ons thuis in de wei gelopen en is altijd een speciaal paard voor mij geweest. Vanaf het begin was ik heel gek van haar, ze heeft zo veel kwaliteit en dan ook nog een heel fijn karakter. Op de keuring was ze al een heel imponerende verschijning. Ze was op driejarige leeftijd al 1.72m, maar nog steeds een erg ranke, bloederige en hoogbenige merrie. Toen liet ze al een heel sterk achterbeen zien, maar ze heeft ook een heel mooi voorbeengebruik. Op de eerste jongepaardencompetities kregen we het commentaar dat ze wat gemaakt bewoog. Maar dit was haar natuurlijke manier van bewegen. Ze liep altijd met heel veel afdruk en techniek, dat was vanaf het begin heel apart.”

Grand Prix-merrie
Als vierjarige won Anne de voorselectie van de Pavo Cup, waarna ze zesde werd in de finale. Ook tijdens de IBOP liet ze zien uit het juiste hout gesneden te zijn. Met 9’s voor de stap en de draf liep ze naar 85,5 punten. Yvonne leidde de merrie verder op. Ze boekten nationale en internationale successen in de Lichte Tour, waarna ze ook de overstap naar de Grand Prix maakten. “Ik ben eigenlijk helemaal niet zo’n wedstrijdruiter, mijn passie ligt meer in het thuis opleiden. Dat we samen de hele weg naar de Grand Prix hebben doorlopen, vind ik heel speciaal. Het was iedere dag een feestje om met Anne te werken. Ze gaf ontzettend veel gevoel en haar talent voor het grotere werk was heel bijzonder. Ze heeft heel veel ‘go’, dus ik moest ook veel geduld hebben om alles uitgebalanceerd te krijgen. De kwaliteit die ik altijd voelde en het proberen om dit zo goed mogelijk voor elkaar te krijgen, is voor mij wat paardrijden en africhten leuk maakt. Anne beschikt over heel veel schakelvermogen en heeft van nature heel veel talent voor de piaffe en passage, daar is ze echt voor geboren.”

Altijd extra
Yvonne looft haar merrie niet alleen om haar bewegingskwaliteit, maar ook om haar fijne instelling. “In de omgang is Anne een heel vriendelijk, rustig paard. Als je haar op stal ziet staan, zou je niet zeggen dat ze zoveel ‘go’, scherpte en energie heeft. Zodra je gaat rijden, staat ze meteen aan en heeft ze heel veel werklust. Als jong paard is dat niet altijd even makkelijk geweest. Ze was nooit moeilijk of stout, maar om al haar ‘go’ in combinatie met zo veel beweging in goede banen te leiden, was niet simpel. Ze heeft zo veel energie, dat het een uitdaging is om dat helemaal af te vloeien en haar relaxed te krijgen. Toen ik later door zwaardere proeven moest rijden, was het wel heel fijn dat ze altijd zo veel geeft. Anne is geen paard dat er in de ring een schepje bovenop moet doen. Zij geeft namelijk altijd extra: op wedstrijd, maar ook thuis. Vanaf de eerste keer dat ik Anne zag, heb ik altijd in haar geloofd. Als het paard waar je zelf helemaal gek van bent, uiteindelijk je Grand Prix-paard wordt, dan is dat wel heel bijzonder. Dat maakt haar voor mij een heel speciale merrie.”

Fokkerij
Omdat Yvonne niet alleen een passie voor de sport, maar ook voor de fokkerij heeft, is het geen verrassing dat ook haar lieveling Anne voor de fokkerij werd ingezet. Op vierjarige leeftijd kreeg zij via embryotransplantatie haar eerste nakomelingen. “Zij was toen al zo apart, dat we graag wat nakomelingen van haar wilden. Het bleek dat Anne de sport heel goed kon combineren met het spoelen van embryo’s. Ondanks dat ze toch een scherp en gevoelig paard is, had ze van het spoelen helemaal geen last. Haar nakomelingen hebben allemaal haar werklust en looplust. Ook het sterke achterbeen zie je vaak terug. Ze zijn relaxed in de omgang, maar willen werken onder het zadel. De nakomelingen van Anne zijn meestal niet direct spectaculair als veulen, maar groeien onder het zadel altijd naar je toe.”

Grand Prix-paard Escarigo
Het eerste jaar koos Yvonne voor de hengst Maestro, het leverde haar de volle broers Explosion en Escarigo op. “We hebben door ons bedrijf veel contact met andere fokkers. Jan Lamers kwam met het idee om Contango-bloed te gebruiken op Anne, vanwege de werkwilligheid, instelling en intelligentie. We zijn naar Maestro gaan kijken op een hengstenshow en hij sprak me daar heel erg aan. Explosion hebben we naar Amerika verkocht, hem ben ik toen uit het oog verloren. Escarigo heb ik zelf gereden tot hij zes jaar oud was, toen ging hij ook naar Amerika. Het klikte daar toch niet helemaal, maar ik geloofde echt in dat paard, daarom is hij uiteindelijk teruggekomen. In de coronaperiode had ik hem zelf weer onder het zadel en belde Elisabeth Ball op, de amazone die eerder Avanti bij ons had gekocht. Avanti is inmiddels met pensioen, maar het contact met Elisabeth is altijd gebleven. Ze zocht nog een paard en op basis van het vertrouwen wat we in elkaar hebben, heeft ze hem vanaf de video gekocht. Zij heeft hem verder opgeleid en uiteindelijk Grand Prix gestart. Hij is een heel ander type dan Anne, hij is veel kleiner en compacter. Daarbij is hij heel atletisch, echt een gummiballetje. Daarin doet hij heel veel denken aan zijn grootvader Tuschinski. De werkwilligheid, ‘go’ en looplust van Anne zie je bij Escarigo wel echt terug.”

Imponerende Ironman
Yvonnes fokkersgevoel neigde al een paar jaar naar de preferente Ferro. Ze maakte uiteindelijk deze keuze en het leverde in 2013 het hengstveulen Ironman op. Deze tweedebezichtigingshengst is goedgekeurd in Oldenburg en Hannover. Hij won als vijfjarige een Pavo Cup-selectie en is inmiddels in gedeeld eigendom van Yvonne, Ad Valk en Jonna Schelstraete. Die laatste heeft de hengst ook onder het zadel. Deze combinatie was in de Lichte Tour heel succesvol met scores ruim boven de 70%. Vorig jaar maakten zij de overstap naar de Grand Prix en deze is niet onverdienstelijk. Ironman zet zijn goede scores voort op het hoogste niveau en won de kür op muziek tijdens CDI Le Mans. “Met Ferro wilde ik graag het sterke achterbeen van Anne verankeren en het front van Ferro toevoegen. Met het oog op de fokkerij hoopte ik stiekem op een merrie, maar het werd een hengst. Ironman is altijd een heel imponerend paard geweest. Hij is voor een Ferro-nakomeling heel hoogbenig en hij heeft veel bloed, maar hij heeft wel de kracht waar ik op gehoopt had. Ironman is geworden zoals ik me de combinatie van Ferro en Anne had voorgesteld. De afdruk, het schakelvermogen en de elasticiteit heeft hij van zijn moeder meegekregen. Ook in de passage van Ironman zie ik Anne terug.”

Paradepaardjes
Anne geniet van haar sportief pensioen op Stal van Hoof en verwacht in 2025 geen veulen. “Ze had vorig jaar een baarmoeder ontsteking, dus dat zat niet helemaal mee. We hebben dat de tijd gegeven om te genezen en ook niets geforceerd, haar gezondheid staat bij mij voorop. We fokken vanuit onze passie voor de fokkerij en niet direct vanuit het commerciële belang. Het is niet mijn doel om nu bij Anne bijvoorbeeld ICSI te gaan doen en dan de embryo’s te verkopen. Natuurlijk kan dat een mooie kans zijn om nakomelingen van een merrie te krijgen, maar dan zou ik het doen om de nakomelingen zelf te houden. In principe fokken we echt voor onszelf, anders haal ik er geen plezier uit. Natuurlijk verkopen we op latere leeftijd paarden, maar het is niet onze insteek om ze als veulen te verkopen. Anne loopt nu iedere dag buiten met Promesse, de moeder van Untouchable. Deze twee merries hebben ons ontzettend veel gebracht, de ene in de springrichting en de andere binnen de dressuursport. Dat zijn echt de paradepaardjes van onze stal”, besluit Yvonne Copal.

Dit is een deel van een artikel uit het nieuwste nummer van het KWPN Magazine. Wilt u graag meer artikelen lezen? Leden krijgen het KWPN Magazine, met daarin prachtige verhalen, interessante achtergrondartikelen, persoonlijke interviews en fokkerij-informatie, thuisgestuurd. Geen lid? Bestel dan het KWPN Magazine in de KWPN Webshop.

Bron: KWPN (overname niet toegestaan)
Tekst: Milou van Engeland
Foto: Leanjo de Koster