KWPN Magazine | Familie Bosch: “Om generaties op te bouwen heb je tijd, geduld en eigenwijsheid nodig”
Voor de Springpaardenfokkers van het Jaar 2024 is de titel met recht een oeuvreprijs. De nog altijd onder de noemer ‘Gebroeders Bosch’ opererende familie Bosch uit Luttenberg heeft niet alleen als fokker, maar ook als hengsteneigenaar haar meerwaarde bewezen in de fokkerij. André en zijn vrouw Ilse Bosch zetten de door de broers Hein en Bernard opgezette fokkerij met veel succes en passie voort. In de topsport zijn zij vertegenwoordigd door uitschieters als Incredible, Garant, Daniel en Romanov.
Gebroeders Hein en Bernard Bosch waren mede-eigenaar van invloedrijke hengsten als Heartbreaker, Concorde, Clinton, Cocktail en Warrant. Als fokkers hebben ze, samen met Heins zoon André en diens vrouw Ilse, een evenzo indrukwekkende staat van dienst opgebouwd. Al een aantal jaren is deze nieuwe generatie aan zet en de afgelopen augustus vergeven Fokker van het Jaar-titel is een terechte waardering voor het levenswerk van de gehele familie Bosch.
Boegbeelden
Paradepaarden Incredible en Garant komen uit dezelfde stam. “We hebben altijd met meerdere Duitse en Nederlandse stammen gefokt. De laatste tien jaar zijn er geen nieuwe stammen meer bijgekomen, we hebben duidelijk geselecteerd op kwaliteit en gezondheid. We houden van spijkerharde paarden, zoals Heartbreaker dat altijd was. Soms is het ook niet helemaal een bewuste keuze geweest als een stam bijna of helemaal verdween, want uit bepaalde stammen kan je keer op keer heel gemakkelijk verkopen. Of je hebt een paar keer pech achter elkaar. Dan moet je als fokker wel zelf blijven zorgen voor opvolging want voor je het weet sta je met lege handen.” Tot de meest succesvolle springpaarden uit de fokkerij van de familie Bosch behoort ook zeker de Heartbreaker-zoon Romanov (uit Narzisse ster prest van Fedor), die jarenlang op het hoogste niveau presteerde met Billy Twomey en Bertram Allen. “In 1996 werden we mede-eigenaar van Heartbreaker en we dekten er vol vertrouwen gelijk zes merries bij. Uit onze eerste lichting Heartbreakers kwamen drie internationale springpaarden, Red Devil, de KWPN-hengst Regilio en natuurlijk Romanov.” Een ander geweldig uithangbord is de Heartbreaker-zoon Daniel (uit Uness stb sport-spr prest PROK van Cavalier). Dit zeer verdienstelijke Grand Prix-paard komt uit dezelfde moederlijn als Romanov.
Samenwerking met Nijhof
Wie op jonge leeftijd ook stageliep bij de Gebroeders Bosch was Henk Jr. Nijhof. “Daardoor is het contact ontstaan tussen familie Bosch en Nijhof. Van het één kwam het ander, in die tijd was het heel wat om een gekeurde hengst te hebben en Hein en Bernard hebben meerdere hengsten samen gehad met familie Nijhof. De beleving was toen ook nog heel anders, in die tijd dekte een hengst die net uit het verrichtingsonderzoek kwam zo honderd merries. Als mede-eigenaren van hengsten als Heartbreaker, Concorde en Clinton hebben we prachtige tijden gekend, net als met de dressuurhengsten Cocktail en Florencio overigens. Ik denk niet dat we dat nog eens gaan meemaken, ook omdat we inmiddels niet meer zo gericht zijn op de hengstenselectie. Maar het zou leuk zijn als ik ongelijk krijg, want het waren prachtige tijden.” Naast een heel stel internationale springpaarden komen er ook al tientallen prestatiemerries uit de fokkerij van familie Bosch, en KWPN-goedgekeurde hengsten als Lord of Farming HS (v.Balou du Rouet) en Regilio (v.Heartbreaker). “Ons ultieme fokdoel is om een paard te fokken voor de Olympische Spelen. Garant stond op de shortlist maar dat lukte helaas net niet. Ik denk dat zowel paard als amazone er klaar voor waren, alleen was de concurrentie binnen het Amerikaanse team enorm sterk en is er gekozen voor meer ervaren combinaties. Begrijpelijk, maar voor ons als fokkers jammer. Gelukkig hebben heel wat fokproducten inmiddels een stal mogen betrekken bij goede ruiters dus onze hoop op Olympisch succes blijft leven.”
Gevoel en welzijn
De hengstenkeuzes maken André en Ilse in overleg, en ook beide dochters Lisa en Sacha komen vaak met opties. “We fokken ook zeker met jonge hengsten. Op dat goede gevoel durven we vaak wel te vertrouwen. Wat dat betreft storen we ons wel eens aan de commerciële fokkerij van tegenwoordig, waarbij het soms wel een wedstrijdje grote-namen-opeenstapelen lijkt. We zijn echt geen tegenstanders van embryotransplantatie of ICSI, we maken zelf ook gebruik van deze technieken, maar wel op beperkte schaal. We hoeven geen twintig nakomelingen per merrie. Dat maakt een hoop kapot voor de serieuze fokkers én het is moeilijk uit te leggen tegenover de buitenwereld. Als het alleen maar gaat om grote namen aan elkaar koppelen, is het meer een belegging voor rijke mensen dan dat het echt om het fokken gaat. Want bij dat laatste komt echt gevoel kijken. Wij zijn vooral liefhebbers en vinden het heel belangrijk dat de paarden een goed leven hebben. Ik denk dat iedereen die hier bij onze paarden in de wei staat, zal beamen dat ze gelukkig zijn. Dat je nu bepaalde embryo’s op bestelling kan laten produceren, heeft mijns inziens weinig nog met fokkerij te maken. Die beleving is ook compleet anders. We zijn intens trots op een paard als Incredible, we hebben zowel zijn vader als moeder gehad en fokken al jarenlang met die stam. Om generaties op te bouwen heb je tijd, geduld en eigenwijsheid nodig.”
Dit is een deel van een artikel uit het nieuwste nummer van het KWPN Magazine. Wilt u graag meer artikelen lezen? Leden krijgen het KWPN Magazine, met daarin prachtige verhalen, interessante achtergrondartikelen, persoonlijke interviews en fokkerij-informatie, thuisgestuurd. Geen lid? Bestel dan het KWPN Magazine in de KWPN Webshop.
Bron: KWPN (overname niet toegestaan)
Tekst: Jenneke Smit
Foto: Jessica Pijlman