De identificatie en registratie (I&R) van paardachtigen in Nederland zal komend jaar een stuk strenger worden. Alle paardenhouders dienen te registreren waar de paarden gehouden worden. Dat gebeurt in een database die door de overheid wordt beheerd. De registratieplicht geldt voor zowel hobbymatig en professioneel gehouden paarden. Alle paarden (behalve veulens jonger dan 6 maanden) moeten al over een paardenpaspoort en chip beschikken. In de database van de overheid, ondergebracht bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), registreren paardenhouders vervolgens waar het paard gestald staat.  

 

Deze registratieplicht komt er niet zomaar, per 2021 treedt namelijk een nieuwe Europese Diergezondheidsverordening in werking en als onderdeel hiervan moeten alle paarden en paardenhouderijen in Nederland worden opgenomen in een door de overheid beheerde centrale database. Verordeningen bevatten regels die direct gelden in alle lidstaten van de Europese Unie. Dit moet er voor zorgen dat er in Europa een gelijk speelveld blijft bestaan.

Met de inschrijving in de centrale database wordt inzicht verkregen in het aantal paarden per locatie. Dit is belangrijk om in de toekomst een beter overzicht te hebben bij de uitbraak van een besmettelijke ziekte zoals de Afrikaanse Paardenpest. Paarden die 30 dagen of langer op een locatie gestald worden, dienen bij RVO geregistreerd te worden op de locatie waar zij te vinden zijn. Voor paarden die tijdelijk niet op het bedrijf aanwezig zijn, dient een lokale administratie te worden bijgehouden. Ook hobbyhouders dienen paarden gehouden op eigen locatie te registreren bij RVO.

 

Voor een accuraat systeem is er ook een lokale administratieverplichting aan paardenhouders toebedeeld. In het online systeem van RVO hoef je geen tijdelijke verplaatsingen bij te houden waarbij het paard meer dan 24 uur niet op de geregistreerde locatie is. Bijvoorbeeld als een paard op een meerdaagse buitenrit gaat, een meerdaagse training buiten de deur, op een meerdaagse wedstrijd gaat of minder dan 90 dagen op een dekstation staat. Dit moet je echter wel zelf in je lokale administratie bijhouden. Deze administratie mag je in een systeem naar keuze bijhouden zoals een schrift, map, Word- of Excel-bestand of een app. Zolang je maar inzichtelijk kan maken waar het paard is of geweest is buiten de geregistreerde locatie. Dit om bij een uitbraak van een ziekte een eventuele besmetting buiten de deur vast te kunnen stellen of derden te waarschuwen.

 

Iedere locatie waar paarden gehouden worden, krijgt zijn eigen registratiesysteem waarin alle specificaties hiervan zoals de locatie, bedrijfsactiviteiten, faciliteiten, eventuele andere locaties zoals bijvoorbeeld weides geregistreerd worden. Dit is verplicht voor elke houderij of het nu om een bedrijfsmatige of hobbymatige paardenhouder gaat. 

De houder van het paard (zie hierna de uitleg over de definitie houder) moet er voor zorgen dat binnen twaalf maanden na de geboorte het paard in het systeem worden gezet. Dit gebeurt via een paspoortuitgevende instantie, bijvoorbeeld het KWPN. Van elk paard moeten de volgende gegevens worden doorgegeven in het systeem:

• Chipnummer en –type

• Paspoortnummer

• Geslacht

• Geboortedatum en –land

• Datum uitgifte paspoort en uitgevende instantie

Daarnaast moet bij het verlies van een paspoort, het bezitten of aanvragen van een duplicaat of het overlijden van een paard dit gelijk doorgegeven worden inclusief de betreffende datum. 

 

Er is veel onduidelijkheid over de definitie ‘houder van paarden’. Omdat de Europese diergezondheidsverordening rechtstreeks werkzaam is in Nederland, bepaalt deze verordening wat de definitie van houder is. Deze definitie is anders dan we gewend zijn, omdat wij met paardenhouders vaak refereren naar de eigenaar van een stal. In de Europese bepaling wordt houder opgesplitst in twee natuurlijke - of rechtspersonen die verantwoordelijk zijn in de registratie, namelijk:

1. Exploitant van het paard: degene die verantwoordelijk voor het paard;

2. Exploitant van de locatie: degene die verantwoordelijk is voor de locatie.

De exploitant van het paard is verantwoordelijk voor de registratie van het paard. De exploitant van de locatie dient de locatie te registreren en de aanwezige dieren. Het kan zijn dat de exploitant van het paard en de exploitant van de locatie dezelfde persoon zijn.

De exploitant van het paard betreft degene die verantwoordelijk is voor het paard. In vele gevallen zal dat de eigenaar van het paard zijn. Maar het kan ook zijn dat de eigenaar van het paard de verzorging en besluitvorming over het paard aan een ander heeft toebedeeld. Denk bijvoorbeeld aan een buitenlandse investeerder die het paard in Nederland aan iemand heeft toevertrouwd. Of een groep eigenaren die het paard aan iemand heeft toebedeeld om bijvoorbeeld opgeleid te worden. 

Kortom de natuurlijke persoon of rechtspersoon die verantwoordelijk is voor de dagelijkse verzorging van en besluitvorming over het paard is de houder van het paard. Indien dit niet de eigenaar (of eigenaren) van het paard betreft, dan heeft het sterk de voorkeur dat er een schriftelijke overeenkomst is opgesteld waarin de verantwoordelijkheid over het paard wordt vastgelegd.

 

De houderij of ‘inrichting’ betekent elk pand, elke structuur of elke omgeving of plaats waar dieren worden gehouden, op tijdelijke of permanente basis, met uitzondering van dierenartspraktijken of -klinieken. Hiermee wordt aangegeven dat het zowel om een gebouw met stallen kan gaan als een weide. Als exploitant van de locatie dien je jouw locatie te registreren en de dieren die op deze locatie gehouden worden.

Als een paard 30 dagen of langer op de houderij verblijft, dan dient in de centrale database geregistreerd te staan dat het paard op deze houderij staat. Een uitzondering is er voor paarden die maximaal 90 dagen op een trainingsstal verblijven, of naar een hengstenboer gaan. Verblijven korter dan 30 dagen dienen in een lokale administratie bijgehouden te worden. 

 

De registratieplicht van paarden gaat per 21 april 2021 gelden en dient te worden bijgehouden bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Bij de registratie is het de verantwoordelijkheid van de exploitant van het paard dat in de nationale database aangegeven is welk dier het betreft. Het feitelijke registreren mag de houder van het paard ook uitbesteden, bijvoorbeeld aan de stalhouder. Een stalhouder kan dit als service gaan bieden richting zijn klanten. 

 

Omdat er vele houders-constructies in de paardenhouderij bestaan, is het niet altijd even makkelijk om te bepalen wie de houder van het paard is. Het eenvoudigste is om te redeneren vanuit de eigenaar van het paard. In vele gevallen zal hij de houder van het paard zijn. Echter als de eigenaar (eigenaren) van het paard de dagelijkse verantwoordelijkheid voor het paard uitbesteed aan een ander, en dat bij voorkeur schriftelijk vastlegt, dan is deze andere persoon de houder van het paard.

 

Een aantal voorbeelden uit de praktijk op een rijtje:

 

Nee, de houder van het paard (dat is degene die verantwoordelijk is voor het paard) moet er voor zorgen dat de gevraagde gegevens over het paard in de centrale database komen. Dat hoeft hij niet zelf te doen. Het mag dus ook door de stalhouder worden gedaan, als het maar gebeurt. De casussen met betrekking tot verantwoordelijkheden tussen houder van het paard en de exploitant van de inrichting worden nog nader uitgewerkt.

 

De houder van de opfoklocatie heeft de plicht de locatie te registreren en de houder van het paard (vaak de houder van de opfoklocatie) moet er voor zorgen dat de gegevens van het paard in de centrale database komen. 

 

Alle paarden in Nederland dienen te worden geregistreerd. Paarden die maximaal 90 dagen op een trainingsstal verblijven om te worden getraind hoeven niet via een registratie in de centrale database aan die die locatie te worden gekoppeld. 

 

Als houder van de paarden moet jij er voor zorgen dat de gegevens van de paarden in de centrale database komen. 

 

De registratieplicht voor de plaats waar de paarden worden gehouden geldt voor de houder van die plaats (de eigenaar van het weiland). De registratieplicht voor de paarden geldt voor de houder van de paarden (eigenaren van de paarden). 

 

De houder van het paard dient er voor te zorgen dat de gegevens van het paard in de centrale database komen. In dit geval dient de stichting de registratie van de locatie te doen. De hoofdhuurder en medehuurders zijn verantwoordelijk dat de gevraagde gegevens van de paarden in de database komen te staan met vermelding van locatie van verblijf.

 

De registratie van een paard is de verantwoordelijkheid van de houder van het paard en de registratie van de houderij de verantwoordelijkheid van de houder (exploitant) van het centrum.

 

Meer vragen over I&R paard worden op de website van LTO Nederland van antwoord voorzien. Mocht jouw vraag daar nog niet tussen staan, meldt deze bij ons en wij geven het door.