Aan de oproep voor de nieuwe online serie ‘Drie generaties’ is goed gehoor gegeven. In deze serie spreken we met fokkers die naast het veulen, ook de moeder en de grootmoeder hiervan hebben gefokt óf met fokkers die samen fokken met zijn/haar ouders of grootouders.

Met een CK-kampioen, nationale reservekampioen, meerdere aangewezen hengsten én vele sportpaarden, is de fokkerij van Jan en Ans van Oort geen onbekende. Vader en dochter bedrijven hun ‘hobbyfokkerij’ vanuit het Brabantse Volkel.

“Ons pap is 40 jaar geleden begonnen met de fokkerij en ik ben aangehaakt toen ik zo’n jaar of 10 was”, steekt Ans van Oort van wal. “Van jongs af aan heb ik hengstenshows bezocht en mij verdiept in de fokkerij. Ik sloot mij aan bij JongKWPN en toen ik 30 jaar was moest ik de club helaas verlaten.”

Streng selectiebeleid
Met zo’n 20 paarden kun je de fokkerij van Jan en Ans haast geen hobby meer noemen. “De hoofdtak van mijn vader is het pluimveebedrijf met daarnaast vleesvee. De paarden zijn hobby, maar het moet wel zichzelf bedruipen.” Dit zorgt ervoor dat er streng wordt geselecteerd. “Alle paarden worden als tweejarige veterinair gekeurd. Niet goed is afscheid nemen. Is het operabel dan opereren we direct en wat goed is mag blijven. Een paard dat niet gezond is, kost net zo veel als een goede. Straks maak je een hoop kosten, loopt het paard Z2 en dan blijkt deze niet gezond te zijn en krijg je er maar een paar duizend euro voor. Dat proberen we te voorkomen. In principe blijven alle merrieveulens, tenzij we er uit die lijn al meerdere hebben, dan maken we een keus. Hebben we een paard dat meer naar het sporttype neigt dan verkopen we deze. Voor de fokkerij willen we merries met maat, formaat, lengte en diepte. Als ik weet dat ik een veulen aanhoud voor de fokkerij, vragen we ook direct het D-OC-predicaat aan.”

Eerlijke sportpaarden
Op de vraag wat een eigen fokkerij nu zo bijzonder maakt antwoord Ans: “Het mooie van je eigen fokkerij is, dat je weet wat je hebt. Je weet hoe ze zijn, dat ze gezond zijn, je kent het karakter. Daarnaast kun je fokken zoals je wilt. En het is mooi dat je je vervolgens je eigen paarden kunt rijden. Het is leuk dat ik dit samen met ons pap kan doen. Ik ben gewend om veel alleen met de jonge paarden te doen, maar als het nodig is helpt hij mij altijd.” Zijn er ook ooit meningsverschillen over de hengstenkeuze? “We maken samen de hengstenkeuze, vaak gaan we voor bewezen hengsten. Maar als we eenmaal weten hoe een merrie fokt kiezen we ook zeker voor jonge hengsten. Als we het samen eens zijn, gaan we voor die hengst. Meestal zitten we wel op één lijn. We hebben hetzelfde doel voor ogen, namelijk een sportpaard, dat correct en gezond is, fijn te rijden én eerlijk is. Ze mogen karakter hebben, maar ze moeten echt eerlijk zijn. Ik ben veel alleen met de paarden op pad dus dat is echt een must.”

Geen eindproducten
“Wij willen geen eindproducten fokken, want dan houdt je fokkerij op. Mooie sportpaarden gaan voor de sport weg. Valt een merrie toch tegen in de fokkerij, nemen we er alsnog afscheid van. Een jong paard kan in mijn ogen makkelijk sporten en fokken tegelijk. We maken ze keuringsklaar, rijden ze een tijdje en dan krijgen ze rust voor het veulen. Als het veulen eraf is pak ik ze weer op. Dus als drie- en vierjarige dekken we de merries, vervolgens laten we ze een jaar leeg zodat ze het sportpredicaat kunnen halen. Dus totdat ze vijf jaar zijn, krijgen ze twee keer zo’n 9 maanden rust per jaar. In die tijd kunnen ze mooi bijkomen. Vervolgens krijgen ze dan weer met hun zeven jaar een veulen en gaan ze terug de fokkerij in. Alle merries leid ik zelf op tot en met Z2, verder ga ik niet. Naast mijn fulltime baan heb ik daar geen tijd voor en dan staan de jonkies alweer klaar.”

Zo snel mogelijk alle predicaten
Met hopelijk een keuringsseizoen in het vooruitzicht, worden de merries al weer klaar gemaakt voor de stamboekkeuring. “Wij proberen bij alle merries zo snel mogelijk alle predicaten te halen. Ze kunnen het maar vast hebben, je weet nooit of ze blessures krijgen of iets dergelijks. Dus ook al is een merrie nog wat groen, toch neem ik haar dan mee naar de IBOP. Er is nog nooit een koper geweest die vroeg naar het totaal aantal punten, maar als ze door de IBOP het elitepredicaat op zak heeft is dat zeker wel een meerwaarde.”

Eerste veulen werd wereldkampioen
Terug naar de tijd waar het allemaal begon. “Eind jaren 70 is ons pap begonnen met de Hurricane-merrie Margreet. Hij is begonnen met fokken omdat hij een ongeluk kreeg waardoor hij zelf niet meer kon rijden. Uit deze ster- en prestatiemerrie fokte hij zeven veulens waaronder de wereldkampioen enkelspan van Mieke van Tergouw.” In 1995 behaalde Mieke van Tergouw haar eerste grote internationale succes door het wereldkampioenschap tweespannen in Poznan op naam te schrijven. Zij deed dat met Ziron (L’Espoir uit Margreet van Hurricane), of in de sport beter bekend als Deuk. “Doreen (v.Ulster red.) uit Margreet is via Cor Loeffen naar Amerika verkocht. De Ramiro-merrie Fantasie heeft mijn vader vervolgens aangehouden voor de fokkerij en zo ook de Almiro-dochter Good Luck. Laatst genoemde was een leuk beestje maar fokte net niet, dus deze werd verkocht. Met de Ramiro-dochter ging mijn vader naar de keuring. Daar kreeg hij van de jury de opmerking dat zij te langgelijnd zou zijn. Daarom is zij stamboek gebleven. Maar mijn vader is toch met haar gaan fokken. In totaal kreeg zij 14 veulens, bij de 15^e overleed zij helaas. Tussen de veulens door is zij tot en met het Z1 uitgebracht. Ze heeft door een ongelukje op stal net niet het sportpredicaat weten te behalen.

Nafok Fantasie
Fantasie haar derde nakomeling was Lester. Deze Triton-zoon vertrok naar Finland en liep daar later Grand Prix-dressuur. Een jaar daarvoor werd Kimberlie (v.Wolfgang) geboren. Deze keurmerrie werd als vierjarige Brabants kampioen van de 4- tot en met 7-jarige merries. Zij is aangehouden voor de fokkerij. “Van de nafok van Fantasie zijn verschillende paarden naar het buitenland vertrokken met het oog op de sport. Zo lopen er nazaten in Amerika, Tsjechië en Zweden. Haar laatste twee merries, Zamiro (v.Gribaldi) en Adelaide (v.Tuschinksi) zijn aangehouden voor de fokkerij en worden nog steeds ingezet.”

Moederlijn Ferdinand
Wolfgang-dochter Kimberlie gaf de familie van Oort zes veulens, drie hengsten en drie merries. Alle drie de merries zijn verder ingezet voor de fokkerij. “Haar eerste merrieveulen was Havidoff-dochter Sabine. Zij is de moeder van de KWPN-goedgekeurde hengst Ferdinand (v.Vivaldi red.), van vier Lichte Tour-paarden en nog een aangewezen hengst. Jos Althuyzen kocht Sabine en heeft met haar gefokt, maar wij bepaalden mee in de hengstenkeuze.” Zo heeft de familie van Oort bijna een KWPN-goedgekeurde hengst gefokt, maar in ieder geval de gehele moederlijn van Ferdinand. “Kimberlie haar tweede merrieveulen was Jazz-dochter Upendo. Zij gaf zeven veulens en allemaal hengsten. Daarna is ze overleden. Meerdere van haar nakomelingen lopen ZZ-Zwaar.” Zo ook Sorento-zoon Fine and Smart, die als veulen goed werd verkocht op Veulenveiling Prinsjesdag en als driejarige werd aangewezen voor het verrichtingsonderzoek. “De 18-jarige Ronaldo-dochter Vinesse is Kimberlie haar derde dochter en met haar fokken wij nog steeds. De hengst Ronaldo is niet geworden wat we ervan hadden gehoopt. Imke Schellekens-Bartels en Edward Gal hebben hem gereden tot en met de Lichte Tour, maar hij heeft nooit Grand Prix gelopen. Toch hebben wij deze merrie aangehouden. Vinesse was heel goed te rijden, liep met haar zes jaar al Z2, ze fokte goed met fijne nakomelingen in de sport en deze zijn goed te verkopen. Zo hebben we haar Vivaldi-dochter Cinderella, die met haar zes jaar Z2-dressuur, Z-viertal en L-eventing was geklasseerd, aan Marlies van Baalen verkocht. Vervolgens is zij doorverkocht naar Engeland. We verkochten deze merrie, ondanks dat ze super goed te rijden was, omdat ze maat en formaat miste voor een fokmerrie. Dit zag je ook terug in haar twee nakomelingen. Uit de Ronaldo-merrie hebben we nog de zevenjarige Izzy Jazzy (v.Jazz), ik heb haar een maand geleden voor het eerst Z1 gestart en zij staat nu op het punt om te veulenen. Daarna pak ik haar op richting het sportpredicaat.”

Keuringskampioenen
Terug naar de merrie Fantasie, want haar twee laatste merries dienen ook nog de fokkerij van Jan en Ans van Oort. Zij mogen zeker niet onbelicht blijven. “Tuschinski-dochter Adelaide haar eerste veulen was van Negro. Deze First Lady liep als driejarige de EPTM-test en werd na afloop elite. Als zesjarige was zij Z2-dressuur. Dit was typisch een merrie die zichzelf opwaardeerde onder het zadel. Dat is ook de reden dat we haar naar de EPTM hebben gedaan en haar via deze weg alle predicaten hebben laten behalen. Tijdens het vrijbewegen op de stamboekkeuring was zij niet tot haar recht gekomen. First Lady heeft vier veulens van Johnson gebracht. Haar eerste, Johnsons First Lady, werd als veulen reservekampioen van Brabant en als driejarige werd zij kampioen op de Centrale Keuring van JongKWPN, vervolgens mocht zij naar de Nationale Merriekeuring. Uit haar hebben we nu twee veulens. Een hengstveulen van For Romance die we via Veulenveiling Prinsjesdag hebben verkocht. Haar tweede veulen is Oh Lady Diamond van Daily Diamond. Zij werd vorig jaar veulenkampioen op de keuring in Brabant. Deze merrie houden wij aan voor de eigen fokkerij. Nummer twee van Johnson verkochte we eveneens via Veulenveiling Prinsjesdag, maar die is overleden in de opfok. De derde Johnson van First Lady is de aangewezen hengst Look a Superstar, die hopelijk gaat deelnemen aan het verrichtingsonderzoek. En de laatste is nu drie en wordt klaargemaakt voor de keuring, deze houden we ook graag aan. De twee Ferdinands uit First Lady staan nog in de opfok en mogen ook blijven.”

Veulenveilingen
Jan en Ans van Oort hadden al meerdere malen succes via Veulenveiling Prinsjesdag. “Het is belangrijk om je fokkerij in ‘the picture’ te zetten, zien en gezien worden. Zo proberen we ieder jaar een veulen via een veiling te verkopen. We verkopen zeker niet alleen maar de mindere veulens. Uit de merrie Adelaide had ik bijvoorbeeld al de Negro-merrie First Lady. Hierdoor besloten wij het merrieveulen van Sorento, Just For Your Eyes, uit Adelaide te verkopen. En dat pakte goed uit op de veiling. Vervolgens heeft zij zich als driejarige mogen laten zien op de Nationale Merriekeuring. De Rousseau uit Adelaide hebben vervolgens kunnen verkopen aan voormalig GLOCK-ruiter Riccardo Sanavio. Deze elitemerrie wordt dit jaar vier. Afgelopen jaar heeft Riccardo het Ebony-veulen Ode Aan Adelaide gekocht. Van deze merrie hebben we naast First Lady ook de GLOCK’s Toto Jr.-dochter Nobody’s Wife aangehouden. Vaak verkopen we veulens aan dezelfde mensen, zij zijn dan bijvoorbeeld al succesvol geweest met een eerdere nakomeling uit onze fokkerij en komen dan graag terug.”

Zamiro
De Gribaldi-dochter Zamiro uit Fantasie is ook door Ans naar het sportpredicaat gereden. “Vanaf de U-jaargang heb ik alle paarden zelf naar het sportpredicaat gereden. Uit Zamiro zijn de eerste paar nakomelingen naar het buitenland verkocht. Dat waren allemaal hengstveulens. Vervolgens is een merrieveulen overleden in de opfok. Negro-dochter I Rule The World liep als driejarige de EPTM-test en als zesjarige was zij Z2-geklasseerd. Van haar hebben we nu twee Dream Boy’s. Zamiro zelf hebben we verkocht voor de fokkerij naar België. We hadden een luxepositie met te veel goede fokmerries en we hebben enkele fijne paarden van haar nog staan. Soms moet je iets verkopen om de boel draaiende te houden.”

Toekomst
Welke veulens verwachten jullie dit jaar? “We verwachten er dit jaar niet zo veel als anders, we hadden een paar late veulens waardoor we merries leeg hebben gelaten. Er zijn er inmiddels al twee geboren, een Toto Jr. uit Justine (Jazz x Havidoff red.) en een Just Wimphof uit I Rule The World. Johnsons First Lady werd als veulen reservekampioen achter Just Wimphof, ik was toen al heel gek van dat dier en het veulen dat we nu hebben lijkt ook heel goed. Daarom hebben we I Rule The World teruggedekt met Just Wimphof.” Dekken jullie vaker terug? “Voorheen deden we dat nooit, nu wel eens. De Johnson x Negro’s waren allemaal goed, Negro x Gribaldi ook. Blijkbaar klikt die combinatie goed en dan dekken we terug. Dan krijgen we dit jaar nog een Painted Black uit Izzy Jazz en een For Romance uit een aangekochte merrie van Florencio  x Jazz. Deze merrie hebben wij als veulen aangekocht omdat er een jaarling was overleden. En een veulen bijkopen is goedkoper dan een veulen in de opfok doen. De merrie had hoge punten op de keuring en is elite, maar omdat ik geen tijd had om haar te rijden hebben we haar gedekt. Voor volgend jaar hoop ik zeven merries dragend te hebben. Ondanks de bijzondere tijd waarin we nu leven, gaan wij in ieder geval niet minder fokken.”

Volg je eigen gevoel
Tot slot, welke dromen of ambities hebben jullie? “Iedereen droomt van een paard op de Olympische Spelen. Wij willen graag fijn te rijden en eerlijke paarden fokken, waar iedereen mee weg kan rijden maar die wel aanleg hebben voor de hogere sport. Maar dan ben je ook afhankelijk van waar ze terecht komen. Daarnaast moet je als fokker ook je eigen gevoel volgen. Als je zelf gelooft in een merrie moet je ervoor gaan. Als mijn vader had geluisterd naar de opmerking van de jury over het langgelijnde model van Fantasie, dan hadden wij nooit deze fokkerij gehad. Hij had wel geloof in de merrie en dat vertrouwen is beloond. Wel moet je kritisch blijven, niet goed is wegwezen.”

Verwacht u binnenkort een veulen? Of bent u van plan in de toekomst te gaan fokken? Wij hebben handige tips, de meest gestelde vragen en informatie over het fokken en registeren van uw veulen(s) op een rijtje gezet. Tevens bieden wij nu een korting aan op het aanvragen van het D-OC-predicaat bij uw veulen, daarover leest u hier meer. Wilt u alvast genieten van de veulens van andere fokkers of uw eigen veulen(s) showen aan medefokkers? Word dan lid van de speciale Facebookgroep voor KWPN Veulens!

Foto Oh Lady Diamond: Jacob Melissen, overig archief Ans van Oort (van boven naar beneden: Adelaide, First Lady, Johnsons First Lady, Oh Lady Diamond, jonge aanwas)