Tot mijn verdriet hoorde ik dat Tjeerd Velstra (79) gisteren is overleden. De eerste vraag die bij mij om voorrang streed was: hoe herinner ik mij Tjeerd. Was dat in Groningen 1972, toen hij in de finalewedstrijd van het Nederlands Kampioenschap te voet de piste verliet omdat zijn toppaard The Country Man zijn kootbeen had verbrijzeld? Was dat in Apeldoorn 1982 toen Tjeerd wereldkampioen werd als vierspanmenner, zowel individueel als met zijn teamgenoten IJsbrand Chardon en Sem Groenewoud? Een kunstje dat hij overigens in 1986 wist te herhalen. (Bovendien won hij in 1977 in Donaueschingen individueel zilver op het EK, achter de Hongaar Gyorgy Bardos.)

Of was dat op het CH in Norg, waar Tjeerd afgevaardigde was van de KNHS? In de rubriek tweespannen Hackney's liep het tweespan van Koolaard voor geen meter. Gedurende de wedstrijd waren ze steeds aan het galopperen. Ze werden dan ook als laatste binnengeroepen. Tjeerd stapte op de aanspanning af, lichtte zijn hoed en vroeg aan Koolaard of het hem vergund was iets aan de optoming te veranderen. Koolaard stemde toe en Tjeerd prutste wat aan het tuigage bij één van de paarden. Toen de ereronde werd gereden liep het span van Koolaard dermate goed dat wanneer zij zo in de wedstrijd hadden gelopen zij als eerste in plaats van als laatste zouden zijn binnengeroepen.

Ik denk dat ik de wellicht voorkeur geef aan het optreden van Tjeerd in Norg. Dat toonde voor mij ondubbelzinnig zijn kennis en kunde aan in alle aspecten van de hippische sport; de subtiele aanpassing aan het harnachement bracht een fundamentele wijziging aan in de prestatie van het paard. Want Tjeerd had de bereidheid om altijd en overal zijn kennis en kunde te delen. Op een vraag van mij aan wie hij die kennis dankte was hij duidelijk: "Aan mijn vader". Hij vertelde mij hoe hij van zijn vader Ritske een kast vol met laatjes in zijn hoofd had meegekregen. "In ieder laatje zat een antwoord, op welke vraag dan ook. Soms was het even nadenken welke la ik moest opentrekken, maar ik vond steeds weer de antwoorden, mede omdat hij mij had bijgebracht logisch na te denken en om altijd in  oplossingen te denken".

Ik durf het wel met zekerheid te zeggen - eigenlijk ben ik er wel voor 100% van overtuigd - dat Tjeerd Velstra de enige Nederlandse hippische sporter is die in vier hippische disciplines Nederlands Kampioen is geworden. In 1956 werd hij Nederlands Kampioen in de wedstrijd eenspannen Hackney's met Amarilla's Springtime Flash, in 1962 werd hij Nederlands Kampioen springen met The Honest Man, om dat kunstje in 1964 te herhalen met Good Luck. Daarnaast was hij meervoudig Nederlands Kampioen mennen met zijn Tandem aanspanning. In 1977, 1978, 1980, 1981, 1982, 1984 en 1985 werd hij Nederlands Kampioen bij de vierspanrijders. Van alle paarden die Tjeerd inspande was Mambo zijn absolute favoriet.

In 1981 werd Tjeerd Velstra onderscheiden met de titel Paardensportman van het Jaar. In 1987 en in 1982 werd hij Ruiter van het Jaar, om deze titel in 1986 nogmaals toegekend te krijgen samen, maar nu samen met zijn teammaten IJsbrand Chardon en Theo Weusthof. Voor zijn prestaties werd Tjeerd 1983 in benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Hij werd voor zijn talrijke succesvolle prestaties opgenomen in het boek 500 van de meest prestigieuze sporters van de eeuw.

Na zijn imposante sportcarrière reisde Tjeerd de wereld over om clinics te geven. Hij was vele jaren technisch gedelegeerde in Aken en vervulde ontelbare malen de functie van afgevaardigde van de FEI. Steeds en overal was Tjeerd Velstra de man die graag zijn kennis en kunde wilde delen en aan dat delen ongelooflijk veel genoegen beleefde.

Ik ken Tjeerd vanaf mijn vroegste jeugd. Vaak kwam hij met zijn vader mee bij ons thuis. Dan werden foto's uitgezocht van door hem gefokte stieren die mijn vader in opdracht van Ritske had gefotografeerd. Want vader Ritske was niet alleen een topfokker van Hackney's maar ook van rundvee. Zo werden door hem, nadat de Sjah van Perzië in gezelschap van de Koninklijke familie de boerderij in Marssum (de Amarilla Hoeve) had bezocht, stieren naar dit land geëxporteerd.

De laatste jaren maakte ik Tjeerd mee als voorzitter van de commissie Paardensportman van het Jaar, waaraan hij altijd op energieke wijze leiding gaf. In de aanloop van de bijeenkomst in 2018 wilde Tjeerd zich terugtrekken vanwege gezondheidsproblemen. Wij wisten hem bij de commissie te houden, maar op eigen verzoek trok hij zich wel terug als voorzitter. We zagen toen dat het hem veel kracht kostte om deel te nemen aan de beraadslagingen. Maar ook zagen we iets anders en dat was het plezier dat hij aan de beraadslagingen beleefde. Ik ben het afgelopen jaar gelukkig nog een aantal malen bij Tjeerd op bezoek geweest. In het begin merkte ik dat hij het bezoek waardeerde, maar later merkte ik dat een bezoek hem te veel ging vermoeien, wat ik uiteraard respecteerde.

Met Tjeerd Velstra heeft de gehele Nederlandse hippische sportwereld een unieke persoonlijkheid verloren. Uniek omdat hij als directeur van het opleidingsinstituut van de hippische sport in Deurne er voor zorgde dat jongelui met het ultieme paardengevoel en iets minder schoolse kennis wel hun diploma haalden en jongelui met veel schoolse kennis en geen gevoel voor het paard straalden. Uniek omdat hij als selecteur van het Nederlands Olympiade Paard meehielp om voor dit Fonds getalenteerde jonge paarden aan te kopen. Uniek als bondscoach van de Nederlandse menners, waarmee hij zijn onuitputtelijke kennis succesvol wist te delen. Uniek omdat hij steeds bereid was om of als jurylid of als technisch afgevaardigde op te treden. Kortom, altijd was Tjeerd Velstra bereid zich nationaal en internationaal dienend op te stellen als op hem in welke vorm dan ook een beroep werd gedaan.

Op het persoonlijke vlak kende het leven van Tjeerd helaas ook tegenslagen en zijn grootste verlies was ongetwijfeld het overlijden op 53-jarige leeftijd van zijn vrouw Jeannette Florijn op 20 februari 1997. Een vrouw die Tjeerd als ruiter en als menner enorm wist te stimuleren.

Het past mij dan ook om Tjeerd Velstra te danken voor zijn vriendschap en om zoon Rick, dochter Gonnie en zijn partner Marianne sterkte te wensen om het verlies te dragen en te verwerken! Tevens een speciaal woord van troost voor zijn (stief)kleindochters Floor en Juliette, die zo succesvol waren in de ponysport. Meiskes, wat was opa trots op jullie beiden! En kleindochter Jansz, jij bent nu 3,5 jaar. Wat jammer dat jij jouw opa niet of nauwelijks hebt mogen leren kennen. Misschien daarom alleen voor jou deze herinnering aan jouw opa.

Hij zal zeker in jullie aller geheugen voort blijven leven!

Tjeerd, rust in vrede vriend!

Bron: Jacob Melissen, Heel Holland Hinnikt