KWPN regio Zeeland is opgericht in 1978 en sinds die tijd fokten de Zeeuwse fokkers maar liefst 48 GP dressuurpaarden, 25 GP springpaarden, 15 KWPN goedgekeurde dekhengsten, 9 goedgekeurde dekhengsten bij een ander stamboek en vele andere mooie sport- en fokkerijsuccessen passeerden de revue in de afgelopen vier decennia. Prestaties om heel erg trots op te zijn! Joop en Maartje Hanse gaven de pen door aan Carla Telussa-Baas uit Oostkapelle, fokker van twee Grand Prix dressuurpaarden, een Grand Prix springpaard, een aangewezen hengst en vele andere sport- en keuringstoppers. Ze ontving in 2013 de titel "Zeeuws fokker van het Jaar". Maak kennis met Carla Telussa en haar fokkerijfilosofie. 

Wie is Carla?
Ik ben Carla Telussa-Baas, 61 jaar. Mijn man is overleden in 1990, onze kinderen Dominggus en Nana waren toen twee jaar en vier maanden oud. Op dat moment had ik zes paarden, ik heb toen wat paarden geruimd en alles heeft in die periode op een laag pitje gestaan. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ik ben met fokken begonnen toen ik Paasja (v. Leraar) kocht als zevenjarige veulenboekmerrie. Op de keuring werd ze vlot ster en daarna keur en werd ze kampioen van de oudere merries. Toen dacht ik dat is leuk een veulentje fokken, dat ga ik doen. En zo is het begonnen.

Antwoord op de vraag Joop en Maartje
De pen geven we door aan Carla Telussa. Ze was terecht fokker van het jaar in 2013 en heeft een prachtige merrielijn opgebouwd. Onze vraag: Begin jaren ’80 waren wij ook op CK Zeeland en begon jij met Paasja. Haar laatste veulen was Papayja en die heeft jou alles gebracht wat een fokker wensen kan. Overal lopen de nakomelingen op top niveau. Hoe heb je dit alles beleefd en heb je je hengstenkeuzes in overleg met “deskundigen” gemaakt?

Carla: Dank je wel, Joop en Maartje. Jullie succes is natuurlijk niet te evenaren!! Geweldig, maar wat hebben we ook allemaal mee mogen genieten hiervan. En ja, waar blijft de tijd…. De jaren ’80 toen begon ik met fokken en leerden wij elkaar kennen. Verderop in dit verhaal kom ik op jullie vragen terug.

Carla, wat is jouw geheim?
Je hebt twee Grand Prix dressuurpaarden én een aangewezen hengst gefokt en daarnaast leveren jouw fokproducten ook met regelmaat hele mooie prestaties in zowel de keurings- als de dressuurring. We zijn benieuwd naar jouw geheim!

Ik heb geen geheim. Voor het eerste veulen van Paasja koos ik voor G. Ramiro Z. Hij kwam via K.I. beschikbaar in Nederland en ik vond hem geweldig, dus mijn keuze was snel gemaakt. Als driejarige ging ik ermee naar de Hengstenkeuring in Utrecht en ik nam hem ook weer mee terug naar huis. Ruud Evertse kocht hem en zo is hij uitgegroeid tot een Grand Prix springpaard. Mooi toch?! Dat noem je beginnersgeluk. Maar dat bleek achteraf ook geen toeval, want toen wist ik nog niet dat Paasja de stammoeder zou worden van mijn fokkerij. Ik kreeg wel echt de smaak te pakken van fokken en het proefde duidelijk naar meer.

Dat Paasja zelf over de juiste kwaliteiten beschikte, dat was gelijk wel duidelijk. Een krachtige en geweldige merrie met een zeer eigenzinnig karakter 😉. Zo kwamen we altijd in passage terug van een strandrit, dat kon ze van nature. Hierover kan Marieke meepraten, die er ook menig buitenritje op heeft gemaakt en altijd met een big smile erop terug kwam! Je was er helemaal één mee als je er op zat. Paasja gaf haar kwaliteiten zonder uitzondering door aan haar nakomelingen en liep zelf een IBOP onder Suzanne Malcorps met 91 punten, destijds een topscore!

Ik heb in de loop der jaren natuurlijk alles rondom de fokkerij gevolgd en mijn oren en ogen altijd open gehouden. Én ik heb altijd mijn gevoel gevolgd, tegen alles in soms. Enthousiasme voor de fokkerij heb je zeker nodig!

Hoe zou jij een bijdrage willen leveren aan fokkerijkennis (in de regio)?
Ik heb geen idee hoe ik mijn steentje bij kan dragen. Praten over fokkerij vind ik altijd heel leuk, dus spreek me gerust eens aan. Enthousiasme voor de fokkerij heb ik zeker, elkaar inspireren ook.

Heb je ook leermomenten gekend?
We hebben allemaal onze leermomenten gehad. Veulens die doodgingen, paarden die verongelukten etc. De minder goede vruchtbaarheid in mijn lijntje zorgde voor veel teleurstellingen. Maar ik ben er altijd mee doorgegaan in de wetenschap dat als ze drachtig waren ik een goede had. Naar verhouding heb ik niet veel veulens gefokt, +/- 30 in die 40 jaar.

Het KWPN fokdoel (een GP paard of ggk hengst) behaal jij met jouw fokproducten met regelmaat. Hoe komt dat?
Het behalen van succes heeft met een heleboel factoren te maken. Ik probeer mijn paarden zo lang mogelijk aan te houden, zodat ik er zelf mee naar de keuringen kan of in de sport kan laten uitbrengen. Daar kun je dan zelf al een heleboel op sturen. En de paarden met kwaliteit komen dan vanzelf bovendrijven. Stephanie de Frel, Suzanne Malcorps en Lucie Louws, allemaal Grand Prix amazones, hebben mijn paarden gereden of rijden ze nog. En daarmee krijgen ze stuk voor stuk een goede start in de sport en worden de kwaliteiten optimaal benut. En dan….ja dan hoop je natuurlijk dat ze op de goede plek terecht komen. En dat is bij mij gelukkig vaak gebeurd.

Welke merrie heeft voor jou het absolute verschil gemaakt?
Papayja (v. Jazz uit Paasja) heeft uiteindelijk het verschil gemaakt. Ze is maar liefst drie keer prestatie. Met de kennis van nu en de specialisatie ben ik veel doelbewuster gaan fokken met het uiteindelijke doel een Grand Prix paard. Papayja heeft alle mogelijke predicaten behaald en leverde in haar eerste twee nakomelingen al een Grand Prix dressuurpaard, t.w. Velvet en Udjang, beiden van Polansky. De merries uit Papayja werden ook stuk voor stuk vlot keur en elite verklaard en behaalden het sportpredicaat. Haar moeder Paasja leverde in Boya (v. G. Ramiro Z) een Grand Prix springpaard.

Met welke merries fok je? En waar heb je die op geselecteerd? Hoe belangrijk vind jij sportprestatie in de merrielijn?
Afgelopen zomer is Papayja overleden. Ik fok nu nog met twee rechtstreekse nakomelingen uit haar: Karlaya (v. Capri Sonne Jr.) en Amatoya (v. Don Picardi). Beide merries zijn drachtig van Glock’s Kardams Whisper. Voor mij viel alles samen in deze hengst in wat ik zocht voor mijn merries. Karakter, beweging en afstamming. Sportprestatie in de moederlijn van zowel hengst als merrie is voor mij een must. Wel moet ik opletten dat ik maat en formaat behoud, daar moet ik duidelijk rekening mee houden in de hengstenkeuze.

Om zelf terugkerend en duurzaam succes te hebben in de fokkerij moet de vererving van mijn merries zoveel mogelijk bevestigd zijn. Dit kan ik alleen bereiken door het permanent en consequent inzetten van vaderdieren die naast de potentie als dressuurpaard ook uit een solide opgebouwde en goed doorgefokte moederstam komen. Hiermee probeer ik een sterk fundament in mijn merrielijn in te bouwen. Het laatste veulen van Papayja, de merrie Navaya (v. Hexagons Double Dutch) is hier een goed voorbeeld van. Deze merrie zie ik als de ultieme potentiele opvolger van Papayja.

Volg je alle fokproducten en hoe doe je dat?
Ik probeer zoveel mogelijk de fokproducten te volgen en heb met verschillende ruiters leuk contact. Voor Beatrice De Lavalette heb ik zelfs een Instagram account aangemaakt. Zij is een Para-amazone die de Grand Prix merrie Velvet (v. Polansky uit Papayja) van haar eigenaresse Emma Weinert ter beschikking heeft gekregen. Beatrice en Velvet gaan strijden voor een ticket voor de OS in Tokio. Een heel mooi traject om van dichtbij te mogen volgen.

Waarom doe je mee aan keuringen?
Keuringen horen er voor mij bij als onderdeel van de totale fokkerij. Het is voor mij geen doel, maar een middel om fokkerij voortuigang te boeken. Bovendien is de keuring in Zeeland ook erg gezellig, kun je netwerken én heb ik al een paar van mijn merries tot kampioen gehuldigd zien worden.

Heb je tips voor startende fokkers?
Investeer in een goede merrie! Laat je goed informeren, houd je oren en ogen open en hou je enthousiasme voor de fokkerij.

Aan wie geef je de pen door? En wat is je concrete vraag aan deze fokker?
Ik geef de pen door aan Henk Maljaars. Beste Henk, je bent als Zeeuwse fokker topleverancier in het rijtje van Grand Prix paarden die onlangs op de regiosite is gepubliceerd. Hoe gaat het met je? We zien je niet vaak meer op de Zeeuwse KWPN evenementen. Ik ken jou als een man van weinig woorden en als groot liefhebber van de sport en fokkerij. Ook ben je tot op oudere leeftijd actief geweest in de springsport. Mijn vraag aan jou: aan welke merrie dank jij je successen? En ben je nog actief in fokkerij en met welke merrie?