De fokker aan het woord – Maartje Elbers en David Bareman
Tien jaar geleden startte KWPN regio Zeeland met het actief plaatsen van successen die de Zeeuws gefokte paarden leverden op het (inter)nationale podium. Zijdelings kwamen daarbij de fokkers wel eens aan het woord. Maar wie zijn deze fokkers nu echt en wat is hun fokkerijfilosofie? U leest het in deze nieuwe artikelenreeks ‘De fokker aan het woord’. Petra en Livi Verschueren uit Hoek gaven de pen door aan Maartje Elbers en David Bareman, die op de Interland Fokdag hun veulen Algemeen Kampioen zagen worden. Maak kennis met deze relatief jonge fokkers!
Wie zijn Maartje en David?
Maartje Elbers (40 jaar) en David Bareman (43 jaar) wonen samen in Ossenisse met hun kinderen Thirza (10 jaar) en Febe (5 jaar). Maartje heeft Deurne gedaan en na een paar jaar op de Manege in Terneuzen en Magrette gewerkt te hebben is ze in 2003 in Ossenisse haar eigen stal begonnen. Waar ze nu nog steeds met veel plezier fulltime mee bezig is. Pension, training, instructie en kleinschalige fokkerij. David leerde Maartje in 2001 kennen in Terneuzen en had toen nog niet echt iets met paarden maar dat veranderde snel. Hij heeft een fulltime baan als kraanmachinist maar is na zijn werk op stal te vinden om Maartje te helpen.
Antwoord op de vraag van Petra en Livi Verschueren
Petra en Livi Verschueren gaven de pen door aan Maartje Elbers en David Bareman, jonge fokkers uit de Zeeuws Vlaamse regio. Gefeliciteerd met jullie Algemeen Kampioen van de veulens op de Interland Fokdag! Onze vraag: Hoe zien jullie de toekomst van jullie eigen fokkerij, wat is je doel en hoe streef je die na? Maartje en David aan het woord:
Petra en Livi bedankt voor de felicitaties!
Wij hopen en gaan ervoor om in de toekomst fijne sportpaarden te fokken om zo voor onszelf goede paarden te hebben om zo ver mogelijk mee komen in de dressuursport. Ook fokken we voor de verkoop. Natuurlijk hopen we ook net als jullie een keer een Grand Prix paard te fokken, maar zoals je zelf ook al aangeeft hangt dat van meerdere factoren af. We proberen heel kritisch naar de minpunten van onze eigen merries te kijken en daar een geschikte hengst voor te zoeken.
We zijn geen grote fokkers maar hebben elk jaar 1 of 2 veulentjes. We zijn qua fokkerij eigenlijk pas de laatste jaren serieus bezig. Met de winnares van de Interland Fokdag, Nina Ricci (For Ferrero uit Corien ster prok v. Johnson x ster pref prok v. Ronaldo), gaan we verder fokken en hopen we weer wat dichter bij ons doel te komen. Haar moeder Corien (Johnson x Sarah ster pref prok Ronaldo x prest pref keur d-oc Elite Dolly v. Ulster) komt uit de bekende Dolly stam en heeft zelf al 4 hele goede sportpaarden gegeven, ze zijn nog jong dus het is nog afwachten hoe het uiteindelijk gaat lopen, maar de verwachtingen zijn goed. De oudste is vier jaar en heet Jägermeister (v. Everdale). Hij staat bij Danielle Houtvast op stal en heeft van de zomer halve finale PAVO Cup gelopen. De driejarige Kahlua (v. Chippendale) is via de veulenveiling Dronten bij Chantal en Jessica Nijpjes terecht gekomen en heeft afgelopen weekend zijn eerste wedstrijd gelopen. Deze eerste twee nakomelingen zijn dus beiden terechtgekomen op professionele stallen en hebben voorlopig alle kansen om uit te groeien tot goede sportpaarden. Dit is natuurlijk voor ons als fokker extra fijn zo krijg je direct al goede informatie hoe ze zich ontwikkelen als dressuurpaard.
Dan hebben we nog een jaarlingmerrie uit Corien: Myomy (v. Guardian S) die we aanvankelijk wilden aanhouden voor de fokkerij. Maar toen Nina Ricci geboren was zagen we al snel dat deze toch wel erg bijzonder was. Dus toen Peter van De Sande vroeg of we Myomy niet wilden verkopen aan een klant van hem hoefden we niet erg lang na te denken. Myomy zal zowel in de sport als in de fokkerij ingezet gaan worden, dus ook dat gaat wel goed komen! En zelf gaan we de fokkerij voort zetten met Nina Ricci.
Wanneer zijn jullie begonnen met fokken en wat was de aanleiding?
Maartjes’ vader (helaas in 1999 overleden) was een echte hobbyboer in zijn vrije tijd. Hij fokte voor zijn plezier met dikbilkoeien en schapen. “Toen mijn moeder een merrie had (v. Belisar x keur v. Pepin le Bref) ging zijn fokkersbloed extra stromen en wilde hij daar ook een veulen van. Dat werd de Jazz merrie Pistache.”
Maartje: “Toen ik in 2003 voor mezelf begon hadden we financieel niet de mogelijkheid om direct goede paarden te kopen. Door te proberen om te verbeteren op de merries en de nakomelingen op te fokken, zadelmak te maken en daarna verder op te leiden konden we ze verkopen. Daar konden we dan weer een kwalitatief beter paard van kopen. Je wordt steeds kritischer en je gaat voor kwalitatief steeds betere paarden. Ook al gaat dit soms ook met vallen en opstaan… maar wat is er mooier dan een geboorte van een veulen mee te maken en dit te begeleiden?”
“Aan het begin van onze fokkerij carrière hebben we uit Pistache nog 2 veulens gefokt, t.w. Venture (v. Rubiquil) en Aquila (v. Royal Dance). Dit waren beide fijne sportpaarden, die we als jong paard (net zadelmak) verkochten. Dat was voor ons in die tijd het belangrijkste. Pistache reed ik tot en met het Z1 en daarna werd ze verkocht”, vertelt Maartje.
Nadat Venture was geboren kocht het fokkersduo een maatje om samen op te groeien. Die vonden ze in Valdine (v. Olivi uit Gonny keur v. Tolbert). Een veulen met een super karakter en een heel goed achterbeengebruik. “Helaas kreeg ze als jaarling een ongeluk op de wei waardoor ze niet meer geschikt was als sportpaard. Ze kon zich dus niet klasseren of op een keuring laten zien. Doordat we zo weg waren van het karakter wilden we er toch graag een veulen uit. Helaas hadden we hier niet zoveel geluk mee. Één was super knap maar niet meewerkend genoeg en de tweede had een gat in zijn hart. Het laatste veulen van Valdine was ook een super knap pikzwart merrie veulen dat top kon lopen, maar die brak helaas haar been in de paddock.” Uit Valdine is de meest succesvolle nakomeling, de elite IBOP Sport dressuur merrie Esprit (v. San Dior). Maartje vertelt dat deze merrie waar maakte waar ze op hoopten. “Esprit is een hele knappe merrie met een super achterbeengebruik en een top karakter."
Corien werd aangeschaft toen Maartje op zoek was naar een opvolger van haar wedstrijdpaard. “Het was een kleine super vlugge merrie, maar aangezien ik zelf niet groot ben paste dat mooi. Ik heb haar één keer uitgebracht op wedstrijd. Omdat ik op dat moment zwanger was van onze jongste besloot ik om met haar te stoppen met rijden en er een veulentje mee te fokken. De bedoeling om haar weer op te pakken pakte anders uit. De merrie was drachtig en door een nare val van Maartje van een jong paard is dat er tot nu toe nog niet van gekomen. “Haar nakomelingen doen het zo goed dat we haar voorlopig ook blijven inzetten voor de fokkerij.”
Selectie van een fokmerrie?
Het uitgangspunt is starten met een goede merrie, maar dat is niet voor iedereen zomaar haalbaar. “Toen wij begonnen met de fokkerij gebruikten we daarvoor de merrie die we op dat moment in bezit hadden. We waren financieel niet in de positie om een hele goede merrie te kopen. En dan doe je het met wat je hebt en probeer je met de hengstenkeuze te verbeteren. Corien hebben we wel heel bewust om haar merrielijn gekocht en daar hebben we zeker nog geen spijt van gehad.”
Wat is je allermooiste fokkerijsucces?
Maartje vertelt: “Ik denk dat Nina Ricci (v. For Ferrero) toch wel het beste veulen is wat we tot nu toe gefokt hebben. Ze liet zich op de Centrale Keuring niet goed zien en daar baalden we dan ook extra van, zeker omdat ze zich thuis altijd super liet zien. Des te mooier was het dat ze op de Interland Fokdag won en ook nog tot overall kampioen van de veulens (dressuur en springen) werd gehuldigd. Het commentaar was genieten: ‘een fenomenaal exterieur en een top uitstraling’ en dat maakt je als fokker toch heel trots!”
Als tweede mooiste fokkerijsucces noemen de fokkers Esprit die elite werd verklaard én het ook nog in de sport heel goed doet. Afgelopen jaar leverde ze een heel knap veulen van For Ferrero. “Eigenlijk wil ik met Esprit de sport weer in, maar … we wonnen een dekking tijdens de hengstenshow van Stal van de Sande……! Ik had van tevoren gegrapt dat ik haar alleen zou dekken als ik de loterij zou winnen, en ja nu is ze dus weer drachtig van For Ferrero”, zegt Maartje lachend. Het doel is om Esprit nog dit jaar in het ZZ-licht te starten. De vraag is of dat gaat lukken, want vorig jaar had Esprit al heel snel last van haar dracht.
Welke merrie heeft voor jullie het verschil gemaakt?
Dat is voor Maartje en David makkelijk. “Dat is tot nu toe Corien en we hopen in de toekomst natuurlijk op Nina Ricci! Doordat we met Corien een merrie hadden gekocht met een goede lijn om mee te fokken, zijn we ons steeds meer gaan verdiepen in het fokken van een goed dressuurpaard. Daar is eigenlijk onze passie nog meer aangewakkerd om kwalitatief goede paarden te fokken. Met haar nakomelingen die tot nu toe ieder jaar beter werden, denken we op de goede weg te zijn!”
Wat was of waren leermomenten?
Ook dit fokkersduo kent vele leermomenten. “Met paarden blijf je elke dag leren. Een veulen opfokken is soms toch een groot risico, niet alle paarden worden vanzelf zomaar groot. Een ongeluk zit in een klein hoekje. En als je dan een paard drie jaar opfokt en hij blijkt een gat in zijn hart te hebben of hij is op foto’s niet goed… dan is dat wel even flink balen. We zijn daardoor wel een stuk voorzichtiger geworden, zowel met het op de wei zetten, als het wat glad is, als met het opfokken.
Waar het duo hun fokproducten voorheen allemaal aanhielden, zadelmak maakten, verder opleidde en dan verkochten, verkopen Maartje en David ze nu vaker als veulen. Alleen diegene waarvan ze denken dat het ze verder brengt in de fokkerij houden ze aan. “En die gaan voor we ermee aan de slag gaan eerst op de foto voordat we beslissen of we ze gaan opleiden of niet.”
Als laatste vertelt Maartje het altijd interessant te vinden hoe andere ervaren fokkers denken. “We proberen zoveel mogelijk te luisteren, kijken, opnemen en onthouden. Denk dan bijvoorbeeld aan de vraag welke hengsten je liever niet of juist wel graag in een merrielijn wil tegenkomen. Zowel voor de sport als de fokkerij!” Een goede tip!
Wat is je fokdoel?
Daarover is Maartje helder: “Een zo compleet mogelijk dressuurpaard fokken met een goed meewerkend karakter maar wel sensibel genoeg. Met een correct en functioneel exterieur.”
Fok je alleen met KWPN merries en hengsten of ook elders. En zo ja waarom?
Maartje en David kijken vooral naar wat ze lijkt te passen met op hun merrie(s). ”Toen wij voor For Ferrero kozen had hij het verrichtingsonderzoek van het KWPN nog niet gedaan, hij was wel in Oldenburg goedgekeurd. Maar het leek ons top te passen bij allebei de merries. We hadden er wel vertrouwen in, maar het had ook anders kunnen aflopen. Nina Ricci was er overigens niet minder door geweest.”
Bied je veulens aan voor de veulenveilingen?
“Kahlua (uit Corien) was het allereerste veulen dat we via een veulenveiling hebben verkocht. Een hele belevenis, waar we toen heel fijn wegwijs werden gemaakt door Petra en Livi Verschueren die daar al meer ervaring mee hadden. We kijken eigenlijk per jaar wat we met de veulens doen. Vorig jaar werd het eerste merrieveulen uit Corien geboren en wilden we in eerste instantie deze houden om het lijntje mee voort te zetten. Dit jaar hadden we Nina Ricci in eerste instantie ook aangeboden voor selectie voor Prinsjesdag, ze was voorlopig geselecteerd, maar uiteindelijk toch niet definitief. Dat was ook het moment dat er interesse was voor ons jaarlingmerrie en toen besloten we al snel om het jaarling te verkopen en Nina Ricci te houden.”
Waarom doe je mee aan keuringen?
Maartje en David doen altijd actief mee aan de keuringen. “Vooral voor de ervaring. Ze komen eens extra in de hand, krijgen vlechtjes en gaan mee op de trailer. Bovendien vinden wij het interessant om te horen wat een deskundige jury van onze veulens vindt. Al blijft het altijd met zo’n jong veulen spannend hoe ze zich laten zien.” Daarnaast vindt het fokkersduo het ook belangrijk dat de merrie predicaten heeft. “Zo heb je meer zekerheid dat waar je mee fokt goed is en het is ook erg interessant voor de nakomelingen.”
Is sportprestatie belangrijk in de merrielijn?
“Absoluut!” zegt Maartje. “Het geeft meer zekerheid dat de nakomelingen kunnen presteren zowel qua gezondheid als qua niveau.”
Aan wie geef je de pen door? En wat is je concrete vraag aan deze fokker?
Wij geven de pen door aan Jan en Christiane de Feijter uit Axel. “Jan en Chris: Jullie hebben fantastische resultaten geboekt door het fokken van de dekhengsten Blue Hors First Choice, High Five en onlangs Lamborghini. Daarnaast boeken jullie meerdere super resultaten op de veulenveilingen en merriekeuringen met jullie fokproducten! Daarvoor onze complimenten en veel respect! Onze vraag aan jullie is: Hoe blijven jullie vernieuwen en verbeteren? Jullie verkopen vaak de veulens via veilingen of in ieder geval als veulen. Blijf je ze allemaal volgen en probeer je nieuwe eigenaren te motiveren om ze op keuringen uit te brengen omdat dat ook interessant is voor jullie merries?